Stress

Stress heeft vaak een negatieve klank 

Vaak worden we gewaarschuwd voor de mogelijk negatieve gevolgen van stress. Maar stress betekent niet veel meer dan belasting van lichaam en/of geest. En belasting maakt sterk, mits gevolgd door tijd voor herstel. Kijk maar naar sport, dat is in feite stress voor het lichaam en toch heel gezond. 

Geestelijke stress is net zo gezond als lichamelijke stress (lees: sport); het activeert je geest, geeft energie bevordert je prestatievermogen. Geestelijke stress is in feite ‘krachttraining’ voor je brein. Maar, net zoals een uur sporten per dag voldoende is voor het lichaam, gelden er voor het brein ook grenzen t.a.v. gezonde geestelijke stress.  

 

Een belangrijke factor blijkt te zijn, hoe je stress ervaart. Ervaar je stress als iets negatiefs, bijvoorbeeld als een bedreiging, dan maakt je lichaam hormonen aan die - bij een langere periode van stress - een negatieve uitwerking op het lichaam hebben. Ervaar je stress echter als iets positiefs, bijvoorbeeld als een uitdaging, dan maakt je lichaam hormonen aan die herstel en groei bevorderen. Je lijf gaat dan alle middelen inzetten om de uitdaging aan te kunnen. 

Het is dus een gezonde zaak om de hobbels die op je pad komen, te leren zien als een uitdaging en waar de hobbels te hoog zijn, hulpbronnen in te zetten.

 

Mogelijke hulpbronnen: 

• sociale contacten

• geloof 

• meditatie / mindfulness 

• slaap 

• kennis

• weerbaarheidstraining

 

Welke stresssensaties je ook ervaart, probeer ze dus niet te laten verdwijnen. Richt je liever op de energie, kracht en motivatie die stress je geeft; je lichaam geeft je toegang tot al je hulpbronnen om uitdagingen aan te kunnen. 

Adem dus niet diep in om rustig te worden, maar juist om de energie te voelen die je tot je beschik­king hebt. Benut vervolgens die energie om het doel te bereiken dat je op dit moment heb. 

 

In drie stappen naar positieve stress

1. Erken de stress wanneer je die ervaart. Sta je­zelf gewoon toe om de stress op te merken, ook hoe die van invloed is op je lichaam.  

2. Verwelkom de stress door die te herkennen als een respons op iets waar je om geeft. Kun je een verband leggen met de positieve motivatie achter de stress. Wat staat hier op het spel, en waarom kan het je wat schelen?  

3. Gebruik de energie die de stress je geeft, in plaats van die te verspillen aan het beheersen van de stress. Wat kun je op dit moment doen dat aansluit bij je doelen en waarden? (McGonical)

 

Positieve stressreacties

Niet alleen de overbekende vlucht- of vechtreactie, maar ook verbinding met anderen zoeken, creatieve oplossingen bedenken, voor anderen zorgen, moedig worden, zijn voorbeelden van stressreacties. Ook toename van levenskracht, groei en veerkracht, ervaren van meer energie, versterking motivatie en concentratie, toename zelfvertrouwen en  welzijn, zijn mogelijk positieve reacties op stress.  

 

Door stress worden hormonen aangemaakt die je helpen te herstellen, je hoeft niet van stress te herstellen, stress zelf zorgt er voor dat je kunt herstellen. Hoewel de meeste mensen stress als schadelijk zien, lijkt een hoog stressniveau samen te gaan met dingen die we graag wil­len: liefde, gezondheid en tevredenheid met ons leven. 

En toch is het bepaald niet ongebruikelijk om te verlangen naar een leven zonder stress. Hoewel dit een natuurlijke wens is, betaal je er een hoge prijs voor. In feite zouden veel negatieve effecten die we in verband brengen met stress, eigenlijk weleens het gevolg kunnen zijn van de poging die te vermijden.

Psychologen hebben ontdekt dat proberen stress te vermijden, leidt tot een significante vermindering van het gevoel van welbevinden, tevredenheid met het leven en geluk. Stress vermijden kan je ook isoleren. Een gebrek aan betekenisvolle stress kan zelfs slecht zijn voor je gezondheid. (McGonical 2015) 

​

“De stressreactie is je grootste bondgenoot op moeilijke momenten - eerder een hulpbron waar je op kunt vertrouwen dan een vijand die je moet verslaan”. (McGonigal)