top of page

Definitie pijn

Is het tijd om de officiële definitie van pijn te heroverwegen?  

 

Definitie IASP: "pijn is een onplezierige zintuiglijke en emotionele ervaring welke geassocieerd wordt met, of waarvan verondersteld wordt dat deze geassocieerd wordt met, daadwerkelijke of potentiële weefselbeschadiging,"

 

In de definitie van de IASP ligt de focus op weefselschade. Dit suggereert dat de taak van het pijnsysteem (nociceptief apparaat) bestaat uit het beschermen van weefselintegriteit. Dit lijkt ons niet helemaal correct. Evolutionair gezien draait alles om de (functie van) de cel, de cellen zijn ons levende deel. Het zou logisch zijn dat het nociceptieve apparaat “in dienst” staat van de bescherming van deze cel. Volgens ons is dit een belangrijk uitgangspunt, belangrijker dan de relatie tussen pijn en weefselintegriteit.

 

De functie van de cellen komt in het gedrang als de leefomgeving (het interstitiële vocht of grondsubstantie genaamd) ongunstig verandert. Er zijn verschillende vormen van bedreiging en de belangrijkste is verzuring van de grondsubstantie, dit kan ontstaan door ontsteking, ischemie en/of inspanning. Cellen kunnen niet goed functioneren in een zuur milieu en daarom zullen chemosensoren geactiveerd worden. Deze chemonocisensoren bewaken het chemisch milieu van de interstitiële vloeistof (of grondsubstantie van de fascia).

 

Er kan op deze manier nociceptie ontstaan zonder enige vorm van weefselbeschadiging. Op aanvullend beeldvormend onderzoek is vaak “niets” te zien terwijl er wel degelijk sprake kan zijn van nociceptie. Wanneer de grondsubstantie verzuurt, kan het alarm afgaan.

 

Als de grondsubstantie verzuurt (acidose) dan neemt de viscositeit toe. Met andere woorden, de grondsubstantie word dikker/plakkeriger, wat een densificatie wordt genoemd. Densificaties kunnen zeer plaatselijk zijn en een voorbeeld hiervan is een triggerpoint. Dr. J. Shah heeft door middel van microdialyse aangetoond dat er sprake is van ontsteking en verzuring in de grondsubstantie in de directe omgeving van een triggerpoint. Bij palpatie kun je vaak goed een verharding voelen. Wij denken dat deze verharding de verzuring is waar dr. Shah op doelt. Het zachter of vloeibaarder maken van de verharding (densificatie / triggerpoint) door middel van specifieke manuele technieken heeft een aanzienlijke impact op de mate van nocisensoriek en op pijn. Naar schatting heeft 70 – 85% van de mensen met langdurige pijn actieve triggerpoints.

Deze vrouw heeft al jaren chronische pijn in de rechter knie en heup. Ondanks fysiotherapie en pijnrevalidatie is de pijn in de loop der jaren toegenomen. Op dit moment kan ze niet lopen zonder krukken, fietsen of autorijden. MRI liet kraakbeenschade zien. De orthopedisch chirurg kon niet anders adviseren dan wachten tot ze oud genoeg zou zijn voor een knieprothese. Palpatie vertoonde zeer plaatselijk pijnlijke plekken in de weke delen (oppervlakkige palpatie). De pijn is zeer plaatselijk en kan niet volledig worden verklaard door een overgevoelig zenuwstelsel. Na manuele behandeling van alle densificaties kon ze volledig pijnloos lopen, autorijden, fietsen en zelfs springen.

 

We beschrijven in deze post een hypothese. Stel dat deze hypothese klopt, dan kan dit grote gevolgen hebben, bijvoorbeeld:

  • Erkenning voor patiënten die te horen hebben gekregen dat er fysiek niets aan de hand is en dat het “all-in-the-brain” of “all-in-the-head” of “perceptie” is als er bij beeldvormend onderzoek geen verklaring gevonden kan worden. Bij afwezigheid van weefselschade kan er nociceptie zijn vanuit de “onzichtbare” zachte weefsels (lees: “vloeistoffen”).

  • De ontwikkeling van een betere verklaring van het effect van hands-on therapieën en inzicht in nieuwe behandelmogelijkheden (we zien veelbelovende resultaten met onze technieken op basis van deze hypothese).

  • Mogelijk verklaart deze hypothese een (groot) deel van de “aspecifieke klachten” of “medisch onverklaarde” klachten.

  • Kostenreductie: het verbeteren van palpatievaardigheden kan mogelijk een aantal röntgenfoto's en MRI’s voorkomen. Vooral bij mensen met langdurige (pijn)klachten.

 

Zou het kunnen dat verlies van homeostase een meer voorkomende bron van nociceptie is dan weefselbeschadiging? Wij vermoeden dat het zinvol is om ons als therapeuten / behandelaren meer te focussen op de zachte weefsels (vloeistof) dan op harde weefsels (bot, kraakbeen, pezen, etc.). 

Dit verhaal in gebaseerd op een grote hoeveelheid fundamenteel onderzoek en sluit zeer goed aan op onze klinische praktijk. Toch is het natuurlijk een hypothese, we zijn ons daar zeer bewust van en we staan open voor jullie mening. We nodigen je graag uit te reageren via social media of per mail (info@fasciaweb.nl).


#pain #pijn  #chronischepijn  #ALK  #physiotherapy #fysiotherapie #fascia_fit  #fasciatherapiefit

Praktische tips en links:

bottom of page