Angst
“Onze hersenen reageren niet op de werkelijkheid, wel op de interpretatie van de werkelijkheid”
De werkelijkheid is voor iedereen anders en er hebben nogal veel factoren invloed op de interpretatie van deze werkelijkheid. Angst is één van de vele factoren die hier invloed op heeft en vanuit wetenschappelijk onderzoek en ervaring kun je stellen dat er veelal een sterke relatie is tussen angst en de presentatie van pijn.
Zoals op de pagina sensitisatie uitgelegd is er bij de aanwezigheid van pijn altijd sprake van “lichamelijke stoorzenders x gevoeligheid van het zenuwstelsel”. Angst heeft vooral invloed op de gevoeligheid van het zenuwstelsel en als dit een grote rol speelt in iemands klachtenbeeld dan is het zeer raadzaam om op een specifieke manier te behandelen en deze behandeling te richten op het kalmeren van het zenuwstelsel.
In hoeverre angst een rol kan spelen bij klachten die zich presenteren in het lichaam kan het volgende voorbeeld verhelderend zijn. Honderd mensen die in aanmerking komen voor een bepaalde operatietechniek aan de lage rug werden geïnterviewd. De onderzoekers waren speciaal geïnteresseerd in de aanwezigheid van psychologische trauma in de jeugdjaren (misbruik, mishandeling, verlies van ouders, emotionele verwaarlozing en alcoholisme en drugsgebruik door 1 of beide ouders). Na het afnemen van het interview werd een deelnemer (patiënt) in één van de volgende groepen ingedeeld:
-
Geen enkele traumatische ervaring
-
Eén of twee traumatische ervaringen
-
Drie of meer traumatische ervaringen
Vervolgens is het resultaat van de operatie gemeten (afname van pijn post-operatief) en zijn de resultaten vergeleken. De groep die geen traumatische ervaring heeft gerapporteerd herstelde in 95% van de gevallen voorspoedig, in de tweede groep was dit 73% en in de groep die drie of meer psychologische trauma’s rapporteerden was het herstel slechts bij 15% voorspoedig.
Onderzoekers hebben in de jaren '90 tot heden veel onderzoek gedaan naar de invloed van factoren als angst, emoties en andere psychologische stressoren op de ontwikkeling van fysieke problematiek (bijvoorbeeld pijn). Ook werkgeluk, werktevredenheid, gevoel van voldoening en zingeving zijn populaire onderzoeksonderwerpen en spelen een belangrijke rol bij lichamelijke pijn, het maakt een mens namelijk gevoeliger of minder gevoelig (invloed op de versterker).
Angst en alertheid in het zenuwstelsel zorgen ervoor dat alle “poorten” verder open staan. Of zoals in het figuur op de pagina waar sensitisatie wordt besproken, alle volume knoppen staan hoger met als gevolg dat er meer informatie naar je brein kan worden gestuurd. De kans dat op deze manier de pijn-angst-alertheidscirkel in stand gehouden wordt is aanwezig. Deze cirkel is zeer sterk, zelfs bij de afname van pijn kan angst aanwezig blijven en kan iemand alert blijven op het mogelijk terugkeren van pijnklachten.
Herstel van deze cirkel vraagt om een totaal andere aanpak. Vertrouwen in het lichaam, kalmte in het zenuwstelsel, body awareness (lichaamsgevoel), ademhalingstraining en werken naar een gevoel van veiligheid t.a.v. het lichaam zijn belangrijke componenten om uit de pijn-alertheidscirkel te kunnen raken.
Praktische tips en links:
-
Je lichaam kan overgaan naar de herstelmodus op het moment dat het de boodschap ontvangt 'de kust is veilig'. Op het moment dat je enige vorm van bedreiging ervaart krijgt dat de prioriteit. Overschakelen naar een rustige, regelmatige trage ademhaling is een sterke boodschap dat er geen dreigend gevaar is.
-
Als je onzeker bent over waar de pijn vandaan komt maak dan een afspraak met een fasciatherapeut. Zij/hij zal een uitgebreid onderzoek doen en je waarschijnlijk kunnen vertellen wat de bron van je pijn is. Bedenk dat veel chronische pijn onschuldig van aard is en uit de soft tissues (mn de vloeistoffen) komt en behandelbaar is. Vind een therapeut.
Bronnen:
-
J. Schofferman et al, 1992, Childhood Psychological Trauma Correlates with Unsuccessful Lumbar Spine Surgery